20090902

Regulamento sobre condicións técnicas e garantías de seguridade en liñas eléctricas de alta tensión e as súas instrucións técnicas complementarias

Lexislación Vixente - Liñas de Alta Tensión
______________

REAL DECRETO 223/2008, de 15 de febreiro, polo que se aproban o Regulamento sobre condicións técnicas e garantías de seguridade en liñas eléctricas de alta tensión e as súas instrucións técnicas complementarias ITC-LAT 01 a 09. Publicado no «Boletín Oficial do Estado» número 68, de 19 de marzo de 2008
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/RD_22308.htm


REGULAMENTO SOBRE CONDICIÓNS TÉCNICAS E GARANTIAS DE SEGURIDADE EN LINEAS ELÉCTRICAS DE ALTA TENSIÓN
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reglamento%20LAT/Reglamento%20LAT.htm


Instrución Técnica Complementaria ITC-LAT 07
LIÑAS AÉREAS CON CONDUTORES ESPIDOS
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reglamento%20LAT/ITC_LAT07.htm#3


5.12.1 Bosques, árbores e masas de arboledo

Non son de aplicación as prescricións especiais definidas no apartado 5.3.[1]

Para evitar as interrupcións do servizo e os posibles incendios producidos polo contacto de ramas ou troncos de árbores cos condutores dunha liña eléctrica aérea, deberá establecerse, mediante a indemnización correspondente, unha zona de protección da liña definida pola zona de servidume de voo, incrementada pola seguinte distancia de seguridade a ambos os dous lados de devandita proxección:

Dadd Do = 1,5 Do en metros,

cun mínimo de 2 metros. Os valores de De o indícanse no apartado 5.2 [2] en función da tensión máis elevada da liña.

O responsable da explotación da liña estará obrigado a garantir que a distancia de seguridade entre os condutores da liña e a masa de arboledo dentro da zona de servidume de paso satisfai as prescricións deste regulamento, estando obrigado o propietario dos terreos a permitir a realización de tales actividades. Así mesmo, comunicará ao órgano competente da administración as masas de arboledo excluídas de zona de servidume de paso, que puidesen comprometer as distancias de seguridade establecida neste regulamento. Deberá vixiar tamén que a rúa por onde discorre a liña mantéñase libre de todo residuo procedente da súa limpeza, ao obxecto de evitar a xeración ou propagación de incendios forestais.

No caso de que os condutores sobrevoen as árbores; a distancia de seguridade calcularase considerando os condutores coa súa máxima frecha vertical segundo as hipóteses do apartado 3.2.3. -Para o cálculo das distancias de seguridade entre o arboledo e os condutores extremos da liña, consideraranse estes e as súas cadeas de aisladores nas súas condicións máis desfavorables descritas neste apartado.

Igualmente deberán ser cortados todas aquelas árbores que constitúen un perigo para a conservación da liña, entendéndose como talles os que, por inclinación ou caída fortuíta ou provocada poidan alcanzar os condutores na súa posición normal, na hipótese de temperatura b) do apartado 3.2.3. [3] Esta circunstancia será función do tipo e estado da árbore, inclinación e estado do terreo, e situación da árbore respecto da liña.

Os titulares das redes de distribución e transporte de enerxía eléctrica deben manter as marxes por onde discorren as liñas limpos de vexetación, ao obxecto de evitar a xeración ou propagación de incendios forestais. Así mesmo, queda prohibida a plantación de árbores que poidan crecer ata chegar a comprometer as distancias de seguridade regulamentarias.

Os pregos de condicións para novas contratacións de mantemento de liñas incorporarán cláusulas relativas ás especies vexetais adecuadas, tratamento de rúas, limpeza e desherbado das marxes das liñas como medida de prevención de incendios.

Referencias:

[1] apartado 5.3.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reglamento%20LAT/ITC_LAT07.htm#5
[2] apartado 5.2.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reglamento%20LAT/ITC_LAT07.htm#5
[3] apartado 3.2.3.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reglamento%20LAT/ITC_LAT07.htm#3

__________________________


[1] 5.3 Prescricións especiais

En certas situacións, como cruzamientos e paralelismos con outras liñas ou con vías de comunicación ou sobre zonas urbanas, e con obxecto de reducir a probabilidade de accidente aumentando a seguridade da liña, ademais das consideracións xerais anteriores, deberán cumprirse as prescricións especiais que se detallan no presente apartado.

Non será necesario adoptar disposicións especiais nos cruces e paralelismos con cursos de auga non navegables, camiños de ferradura, sendas, veredas, cañadas e cercados non edificados, salvo que estes últimos poidan esixir un aumento na altura dos condutores.

Naqueles tramos de liña en que, debido ás súas características especiais e de acordo co que máis adiante se indica, haxa que reforzar as súas condicións de seguridade, non será necesario o emprego de apoios distintos dos que corresponda establecer pola súa situación na liña (aliñación, ángulo, ancoraxe, etc.), nin a limitación de lonxitude nos vans, que poderá ser a adecuada con arranxo ao perfil do terreo xa a altura dos apoios. Pola contra, en devanditos tramos serán de aplicación as seguintes prescricións especiais:

1. Ningún condutor ou cable de terra terá unha carga de rotura inferior a 1.200 dan en liñas de tensión nominal superior a 30 kV, nin inferior a 1000 dan en liñas de tensión nominal igualo inferior a 30 kV. Nestas últimas, e no caso de non alcanzarse dita carga, pódense engadir ao condutor un cable fiador de natureza apropiada, cunha carga de rotura non inferior aos anteriores valores. Os condutores e cables de terra non presentarán ningún empalme no van de cruzamento, admitíndose durante a explotación e por causa da reparación de avarías, a existencia dun empalme por van.

2. Prohíbese a utilización de apoios de madeira.
3. Os coeficientes de seguridade de cimentacións, apoios e crucetas, no caso de hipóteses normais, deberán ser un 25% superiores aos establecidos para a liña nos apartados 3.5 e 3.6. Esta prescrición non se aplica ás liñas de categoría especial, xa que a resistencia mecánica dos apoios determínase considerando unha velocidade mínima de vento de 140 km/h e unha hipótese con cargas combinadas de xeo e vento.
4. A fixación dos condutores ao apoio deberá ser realizada da forma seguinte:

d.1 No caso de liñas sobre aislador ríxido colocaranse dous aisladores por condutor, dispostos en forma transversal ao eixo do mesmo, de modo que sobre un deles apoie o condutor e sobre o outro unha ponte que se estenda en ambas as direccións, e dunha lonxitude suficientes para que en caso de formarse o arco a terra sexa dentro da zona do mesmo. A ponte fixarase en ambos os extremos ao condutor mediante retencións ou pezas de conexión que aseguren unha unión eficaz e, así mesmo, as retencións do condutor e da ponte aos seus respectivos aisladores serán de deseño apropiado para garantir unha carga de deslizamiento elevada.

d.2 No caso de liñas con aisladores de cadea, a fixación poderá ser efectuada dunha das formas seguintes:
1. Con dúas cadeas horizontais de amarre por condutor, unha a cada lado do apoio
2. Cunha cadea sinxela de suspensión, na que os coeficientes de seguridade mecánica de herrajes yalsladores sexan un 25% superiores aos establecidos nos apartados 3.3 e 3.4, ou cunha cadea de suspensión dobre. Nestes casos deberá adoptarse algunha das seguintes disposicións:

b.1 Reforzo do condutor con varillas de protección (armor rod).

b.2 Descargadores ou aneis de garda que eviten a formación directa de arcos de contorneamiento sobre o condutor.

b.3 Varilla ou cables fiadores de aceiro a ambos os dous lados da cadea, situados por encima do condutor e de lonxitude suficiente para que quede protexido na zona de formación do arco. A unión dos fiadores ao condutor farase por medio de grapas antiescorregadizos.

Para o pintado de cor verde nos apoios das liñas aéreas de transporte de enerxía eléctrica de alta tensión, ou calquera outro pintado que sirva de mimetización coa paisaxe, o titular da instalación deberá contar coa aceptación dos Organismos competentes en materia de misións de aeronaves en voos a baixa cota con fins humanitarios e de protección da natureza.

___________________________

[2] 5.2 Distancias de illamento eléctrico para evitar descargas

Considéranse tres tipos de distancias eléctricas:

Do Distancia de illamento no aire mínima especificada, para previr unha descarga disruptiva entre condutores de fase e obxectos a potencial de terra en sobretensiones de fronte lenta ou rápido. Do pode ser tanto interna, cando se consideran distancias do condutor á estrutura da torre, como externas, cando se considera unha distancia do condutor a un obstáculo.

Dpp Distancia de illamento no aire mínima especificada, para previr unha descarga disruptiva entre condutores de fase durante sobretensiones de fronte lenta ou rápido. Dpp é unha distancia interna.

asom Valor mínimo da distancia de descarga da cadea de aisladores, definida como a distancia máis curta en liña recta entre as partes en tensión e as partes postas a terra.

Aplicaranse as seguintes consideracións para determinar as distancias internas e externas:

1. A distancia eléctrica, Do, prevén descargas eléctricas entre as partes en tensión e obxectos a potencial de terra, en condicións de explotación normal da rede. As condicións normais inclúen operacións de enganche, aparición de raios e sobretensiones resultantes de faltas na rede.
2. A distancia eléctrica, Dpp prevén as descargas eléctricas entre fases durante manobras e sobretensiones de raios.
3. É necesario engadir á distancia externa, Do, unha distancia de illamento adicional, Dadd , para que nas distancias mínimas de seguridade ao chan, a liñas eléctricas, a zonas de arboledo, etc. asegúrese que as persoas ou obxectos non se acheguen a unha distancia menor que Do da liña eléctrica.
4. A probabilidade de descarga a través da mínima distancia interna, asom, debe ser sempre maior que a descarga a través dalgún obxecto externo ou persoa. Así, para cadeas de aisladores moi longas, o risco de descarga debe ser maior sobre a distancia interna asom que a obxectos externos ou persoas. Por este motivo, as distancias externas mínimas de seguridade (Dadd Do)/Do) deben ser sempre superiores a 1,1 veces asom,

Os valores de De o E Dpp, en función da tensión máis elevada da liña Us, serán os indicados na táboa 15.

Táboa 15. Distancias de illamento eléctrico para evitar descargas
Tensión máis elevada da rede Us(kV) Do
(m) Dpp
(m)
3,6 0,08 0,10
7,2 0,09 0,10
12 0,12 0,15
17,5 0,16 0,20
24 0,22 0,25
30 0,27 0,33
36 0,35 0,40
52 0,60 0,70
72.5 0,70 0,80
123 1,00 1.15
145 1.20 1,40
170 1,30 1,50
245 1.10 2,00
420 2,80 3,20

Os valores dados na táboa están baseados nunha análise dos valores usados comunmente en Europa, os cales foron probados que son o suficientemente seguros para o público en xeral.
__________________________

[3] 3.2.3 Frechas máximas dos condutores e cables de terra

De acordo coa clasificación das zonas de sobrecarga definidas no apartado 3.1.3, determinarase a frecha máxima dos condutores e cables de terra nas hipóteses seguintes:

En zonas A, B e C:

1. Hipótese de vento.- Sometidos á acción do seu peso propio e a unha sobrecarga de vento, segundo o apartado 3.1.2, para unha velocidade de vento de 120 km/h á temperatura de 15 ºC.
2. Hipótese de temperatura.- Sometidos á acción do seu peso propio, á temperatura máxima previsible, tendo en conta as condicións climatolóxicas e de servizo da liña. Para as liñas de categoría especial, esta temperatura non será en ningún caso inferior a 85 ºC para os condutores de fase nin inferior a 50 ºC para os cables de terra. Para o resto de liñas, tanto para os condutores de fase como para os cables de terra, esta temperatura non será en ningún caso inferior a 50 ºC.
3. Hipótese de xeo.- Sometidos á acción do seu peso propio e á sobrecarga de xeo correspondente á zona, segundo o apartado 3.1.3, á temperatura de 0 ºC.

Nas liñas de categoría especial e de primeira categoría, cando pola natureza dos condutores e condicións do tendido sexa preciso prever un importante proceso de fluencia durante a vida dos condutores, será preciso telo en conta no cálculo das frechas, xustificando os datos que sirvan de base para a formulación dos cálculos correspondentes.
_____________________


Disposición transitoria primeira. Exigibilidad do disposto no regulamento e as súas instrucións técnicas complementarias.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/RD_22308.htm#dt1

1. O disposto no Regulamento sobre condicións técnicas e garantías de seguridade en liñas eléctricas de alta tensión, así como nas súas instrucións técnicas complementarias ITC-LAT 01 a ITC-LAT 09, será de obrigado cumprimento para todas as instalacións contempladas no seu ámbito de aplicación, a partir dos dous anos da data da súa publicación no «Boletín Oficial do Estado». Ata entón seguirá sendo aplicable o Regulamento de Liñas Eléctricas Aéreas de Alta Tensión, aprobado por Decreto 3151/1968, de 28 de novembro.

2. No entanto, o Regulamento sobre condicións técnicas e garantías de seguridade en liñas eléctricas de alta tensión, así como nas súas instrucións técnicas complementarias ITC-LAT 01 a ITC-LAT 09, poderanse aplicar voluntariamente desde a entrada en vigor deste real decreto, a condición de que administrativamente se dispoña dos medios para atender as necesidades dos procedementos.

Foi publicado ou 19 de Marzo de 2008 [«Boletín Oficial do Estado» número 68, de 19 de marzo de 2008], con dúas correpcións posteriores:
* CORRECCIÓN de erros en BOE núm. 174 de 19 de xullo de 2008
* CORRECCION de erratas en BOE num. 120 de 17 de maio de 2008


O Decreto entra en vigor seis meses despois dá súa publicación e hai dou anos para aplica-o, polo que vos dous anos cumpren-se ou 20 de Setembro de 2010
______________________

Mentras rexe ou antigo Regulamento [Decreto 3151/1968, de 28 de novembro, aproba o Regulamento de Liñas Eléctricas Aéreas de Alta Tensión. B.Ou.E. 27 decembro de 1968.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reat.htm

Derrogado (efectos da derrogación desde 19 de setembro de 2010)] polo xa sinalado: REAL DECRETO 223/2008, de 15 de febreiro, polo que se aproban o Regulamento sobre condicións técnicas e garantías de seguridade en liñas eléctricas de alta tensión e as súas instrucións técnicas complementarias ITC-LAT 01 a 09.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/RD_22308.htm

____________________


O Artigo 35.1 do antigo Regulamento [Decreto 3151/1968, de 28 de novembro, aproba o Regulamento de Liñas Eléctricas Aéreas de Alta Tensión. B.Ou.E. 27 decembro de 1968.
http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/reglamentos/reat.htm

di:

Artigo 35º.- Paso por zonas.

1. Bosques, árbores e masas de arboledo.

Non son de aplicación neste caso as prescricións de seguridade reforzada establecida no artigo 32.

Para evitar as interrupcións do servizo e os posibles incendios producidos polo contacto de ramas ou troncos de árbores cos condutores dunha liña eléctrica, deberá establecerse, mediante a indemnización correspondente, unha zona de curta de arboledo ambos os lados da liña, cuxa anchura será a necesaria para que, considerando os condutores na súa posición de máxima desviación baixo a acción da hipótese de vento a) do apartado 3 do artigo 27, a súa separación da masa de arboledo na súa situación normal non sexa inferior a

1,5 Ou/100 metros

Ou = Tensión nominal en kV. da liña superior.

cun mínimo de 2 metros.

Igualmente deberán ser cortados todas aquelas árbores que constitúen un perigo para a conservación da liña, entendéndose como talles os que, por inclinación ou caída fortuíta ou provocada, poidan alcanzar os condutores na súa posición normal, na hipótese de temperatura b) do apartado 3 do artigo 27.

O concesionario da liña estará obrigado a esixir periodicamente que se efectúen as operacións de curta e poda necesarias na zona de protección sinalada.

Referencias:
[*]temperatura b) do apartado 3 do artigo 27 [Condutores] "b- Hipóteses de temperatura. Sometidos á acción do seu peso propio, á temperatura máxima previsible, tendo en conta as condicións climatolóxicas e de servizo da liña. Esta temperatura non será en ningún caso inferior a 50° C".
______________

Fonte: Colexio Oficial de Enxeñeiros Técnicos Industriais de Albacete

http://www.coitiab.es/reglamentos/electricidad/i_electricidad.htm
_______________